طبق آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت، سالانه هفت میلیون انسان جان خود را بر اثر آلودگی هوا از دست می دهند. تغذیه مناسب یکی از راهکار های مقابله با آلودگی هوا است و  یک راهکار مهم در مسیر کاهش اثرات مخرب آلودگی هوا به شمار می آید. اما مصرف بعضی مواد غذایی در این روزهای آلوده می‌تواند اثر آلودگی هوا را کاهش دهد. با این نکته مهم در ذهن با ما همراه باشید تا تغذیه مناسب در روزهای آلوده هوا را باهم مرور کنیم به طور کلی می توانید با استفاده از مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان، خود را در برابر عوامل تهدید آمیز محیط، محافظت کنند. در ادامه با ما همراه باشید تا به معرفی مواد غذایی مفید در روز های آلوده و دیگر راهکار های مبارزه با آلودگی هوا بپردازیم.  

چگونه آلودگی هوا باعث بیماری می شود؟

طبق آمار سازمان جهانی بهداشت (WHO) بیش از ۱۴ درصد از کودکان به دلیل آلودگی هوا مبتلا به آسم هستند. دلیل اصلی این اتفاق ذرات آلاینده pm 2.5 موجود در هوا است. این ذرات آنقدر کوچک اند که می توانند به از طریق جریان خون وارد اندام های تنفسی ما شوند. این اتفاق می تواند باعث بروز بیماری هایی مانند ناراحتی قلبی، سرطان ریه و آسم شود.

راهکار های ساده مقابله با آلودگی هوا

• استفاده از ماسک های بهداشتی در روز های آلوده
• استفاده از دستگاه های تصفیه هوا برای کاهش آلودگی در محیط های داخلی
• استفاده از گیاهان آپارتمانی
• تغذیه مناسب

  در این مقاله قصد داریم درباره ی داشتن یک رژیم غذایی مناسب در روز های آلوده صحبت کنیم. به طور کلی نتایج تحقیقات متعددی نشان داده است که استفاده از مواد غذایی که ویتامین C  و E  دارند، به این دلیل که حاوی مواد آنتی اکسیدان هستند باعث پاکسازی سیستم تنفسی می شوند.

در روز های آلوده چه بخوریم؟

۱- روغن زیتون، دشمن آلودگی هوا

ویتامین E موجود در روغن زیتون باعث بهبود عملکرد ریه ها می شود. همچنین اسید های چرب موجود در آن به کاهش عوامل تحریک کننده کمک می کند. بهترین راه مصرف روغن زیتون، استفاده از آن در سالاد است. برخلاف توصیه های غیرکارشناسی که انجام می شود، از روغن زیتون برای پخت و پز استفاده نکنید. وقتی روغن زیتون را حرارت می دهیم، ممکن است با تغییرات شیمیایی همراه باشد که از خواص آن کم کند. روغن زیتون خواص بسیار زیاد دیگری هم دارد که شامل موارد زیر است:

•  ضد افسردگی است.
• باعث کاهش کلسترول و فشار خون می شود.
• در سلامت استخوان ها موثر است.

   

۲- بروکلی، ضد سرطانی قدرتمند

نتایج یک تحقیق در دانشگاه جان هاپکینز نشان می دهد در بدن افرادی که از بروکلی در رژیم غذایی خود استفاده می کنند، ازن و دیگر آلاینده های دیگر کمتری دیده می شود. بروکلی سرشار از ویتامین های A و C است و باعث کاهش نشانه های آلرژی می شود. همچنین بروکلی به عنوان یکی از موثرترین سبزی های ضد سرطان محسوب می شود و یک سم زدای بسیار قدرتمند است.  

بروکلی را چطوری مصرف کنیم؟

پختن بروکلی باعث از بین رفتن بسیاری از خواصش می شود و بهتر است آن را به صورت خام و یا نیم پخته مصرف کنید. همچنین توجه کنید بخار پز بیش تر از بیست دقیقه بروکلی، درست مانند پختن آن باعث نابودی خواص مفیدش می شود.    

۳- گوجه فرنگی، تغذیه ی مناسب روز های آلوده

  گوجه فرنگی سرشار از ویتامین C و آنتی اکسیدان است که باعث کاهش عوامل حساسیت زا در سیستم تنفسی و همچنین کاهش خطر ابتلا به بیماری های تنفسی مانند آسم می شود. در واقع ماده ای به نام لیکوپن که در مواد غذایی قرمز رنگ وجود دارد، حاوی آنتی اکسیدان است و آنتی اکسیدان ارزشمندترین سلاح در برابر آلودگی هوا است.   استفاده از سس یا رب گوجه فرنگی نیز به اندازه خود آن، موثر است اما دقت کنید که از محصولات با کیفیت استفاده کنید یا در صورت امکان، خودتان دست به کار شوید و این مواد را تهیه کنید. سس گوجه فرنگی  در صورت داشتن کیفیت مناسب جزو مواد غذایی ناسالم محسوب نمی شود. با این حال بهتر است از خود گوجه فرنگی در وعده های غذایی استفاده کنید. خواص دیگر گوجه فرنگی شامل موارد زیر است:

• باعث کاهش واکنش های آلرژیک می شود.
• احتمال ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می دهد.
• لیکوپن موجود در گوجه فرنگی به درمان آسیب های سلولی کمک می کند.

 

۴- زردچوبه، ماده ای با خواص شگفت انگیز

ماده رنگی موجود در زردچوبه باعث کاهش عوامل حساسیت زا موجود در ریه می شود و به طور مستقیم باعث کاهش نشانه های آلرژی می شود. ماده ای به نام کورکومین در زرد چوبه خواص بسیار زیادی دارد و شامل موارد زیر می شود:

1. احیای سلول های مغزی
2. تقویت سیستم دفاعی با خاصیت ضد التهابی
3. افزایش مقاومت در برابر باکتری ها

هرچند که زردچوبه خواص بسیار زیادی دارد و مصرف مداوم آن بسیار مفید است، اما اگر یکی از شرایط زیر را تجربه می کنید، قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنید:

• اگر مبتلا به دیابت هستید
• اگر فشار خون بالا یا پایینی دارید
• اگر باردار هستید

می توانید زرد چوبه را با شیر یا چای در روز های آلوده مصرف کنید و به حفظ سلامتی خود کمک کنید.  

۵- اسفناج در جنگ با سرطان

وجود کلروفیل در اسفناج باعث رنگ سبز آن می شود. کلروفیل به عنوان یک آنتی اکسیدان قدرتمند شناخته می شود. نتایج تحقیقات بسیاری نشان داده است که این ماده دارای خواص ضد سرطانی بسیاری به ویژه برای ریه ها است. یکی دیگر از ویژگی های اسفناج وجود ویتامین E وجود در آن است که از قلب و مغز در برابر آلودگی هوا محافظت می کند.   خطرات آلودگی هوا کودکان را بیش تر از هر دسته ی دیگری تهدید می کند و ویژگی های اسفناج آن را به ماده ی غذایی مهمی تبدیل می کند. اسفناج نرم است و به راحتی هضم می شود. علاوه بر آن حاوی کلسیم است. همه ی این ویژگی ها آن را به یک غذای کودک محبوب تبدیل می کند. به طور کلی استفاده از مواد غذایی مناسب در روز های آلوده، برای گروه های حساس از جمله کودکان و سالمندان و همچنین زنان باردار از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است و طبیعتا این دسته به مراقبت بیشتری نیار دارند. درباره ی تاثیرات آلودگی بر مادران باردار اینجا بیشتر بخوانید  

در روز های آلوده چه غذاهایی نخوریم؟

یکی از مواردی که باید در روز های آلوده حتما به آن توجه کنید، استفاده نکردن از غذاهای سرخ کردنی است. با اینکه میزان متعادل چربی در بدن باعث حفظ عملکرد سلول ها می شود اما استفاده بیش از حد آن ها منجر به بروز مشکلات زیادی برای سلامتی خواهد شد. در روز های آلوده از مصرف مواد غذایی نا سالم جدا خودداری کنید. این مواد غذایی شامل موارد زیر می شود:

• فست فود ها
• انواع کنسرو
• چیپس و پفک
• شیرینی ها
• نوشابه

آیا تغذیه به تنهایی برای مقابله با آلودگی هوا کافی است؟

اگرچه داشتن یک رژیم غذایی مناسب در روز های آلوده ضروری است اما  از آنجایی که عوارض آلودگی هوا ابعاد بسیار گسترده ای دارد، نمی تواند به تنهایی کافی باشد. هرچند که مقابله با تمام مواردی که سلامت ما را تهدید می کنند غیر ممکن است، اما انجام هر اقدامی که باعث حفظ سلامتی ما و اعضای خانوادمان می شود، امری ضروری است. در ادامه به دیگر راهکار های مقابله با آلودگی هوا اشاره می کنیم:

۱- استفاده از گیاهان آپارتمانی

بعضی از گیاهان آپارتمانی مانند آلورا به پاکسازی محیط های بسته و کاهش آلاینده ها کمک می کنند. گیاهان علاوه بر زیبا کردن، راهی مقرون به صرفه برای مقابله با ذرات معلق تهدید کننده سلامت هستند.  یکی ار اثرات آلودگی هوا، ایجاد اختلال خواب است و گیاهان با کاهش استرس و آلودگی هوا اتاق، به بهبود کیفیت خواب شما کمک می کنند. اما سوالی که ممکن است مطرح شود این است که چه گیاهان آپارتمانی برای تصیفه هوا بخریم؟ برای پیدا کردن جواب این سوال، پیشنهاد می کنیم مقاله گیاهان تصفیه کننده هوا را بخوانید. اما به طور کلی گیاهان زیر مناسب اند:

• گیاهان عنکبوتی
• دراسنا
• پوتوس طلایی
• آرکا
• گل داوودی

۲- پاکسازی هوای داخل ساختمان‌ها

ما بیش از هشتاد درصد روز را در محیط های بسته ای مانند منازل یا محل کار سپری می کنیم و در بسیاری از موارد هوای محیط های داخلی بنا به دلایل مختلف از جمله مصنوعات موجود در محیط، سیستم های گرمایشی و پخت و پز، آلوده تر از محیط های بیرونی است. بنابراین پاکسازی هوای داخل ساختمان ها یکی از اصول اساسی برای مقابله با آلودگی هوا به شما می رود. برای پاکسازی هوا داخل ساختمان ها دو راه پیش روی ما است:

• تهویه هوا

استفاده از هود در آشپزخانه ها و تهویه در سرویس های بهداشتی به پاکیزه بودن هوا محیط های داخلی کمک می کند. علاوه بر آن باز کردن پنجره ها در روز هایی که از پاک بودن هوای بیرون اطمینان داریم، به تهویه هوا محیط های داخلی کمک می کند.

• تصفیه هوا

هرچند تمام راه هایی که تا به اینجا، به عنوان راهکار هایی برای کاهش عوارض آلودگی هوا معرفی شدند، تاثیر قابل توجهی در پاکیزگی هوا محیط دارند، اما هیچ کدام از این روش ها، با تصفیه هوا قابل مقایسه نیست. با خرید یک دستگاه تصفیه هوا با کیفیت می توانید سلامت خود و اعضای خانوادتان را تامین کنید و در برابر خطرات ناشی از ذرات معلق در امان بمانید. انتخاب یک دستگاه تصفیه هوا مناسب نیازمند توجه به نکات بسیار مهمی است و شما می توانید در دیگر مقالات سایت درباره خرید یک دستگاه تصفیه هوا مناسب اطلاعات بیشتری کسب کنید. دستگاه های تصفیه هوا بر اساس ویژگی هایشان قیمت های متفاوتی دارند.

درباره ی قیمت دستگاه تصفیه هوا بیشتر بخوانید

 

۳- ترک دخانیات

کشیدن سیگار با بیماری های ریوی رابطه مستقیم دارد. همچنین سیگار و قلیان باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان، حملات قلبی و بیماری هایی از این قبیل می شوند. دود سیگار علاوه بر به خطر انداختن سلامتی شخص مصرف کننده، باعث تهدید سلامتی اعضای خانواده فرد نیز می شود. با ترک کردن سیگار کمک بزرگی به حل مشکل آلودگی محیط خانه خود می کنید. روش های زیادی برای ترک سیگار وجود دارد. از روش های جایگزین کردن نیکوتین گرفته تا پیوستن به گروه های حمایت کننده. روی تاثیرات مثبت ترک سیگار تمرکز کنید. اگر قصد ترک سیگار را نیز ندارید، حداقل در فضای آزاد سیگار بکشید تا هوای خانه از ۴۰۰۰ ماده شیمایی آزاد شده در امان باشد.

جمع بندی

  آلودگی هوا یک مشکل بسیار جدی است. مشکلی که کمی دست کم گرفته شده. با این وجود هیچ وقت برای شروع حل یک مشکل دیر نیست و اقدامات زیادی برای کاهش اثرات ترسناکش قابل انجام است. ما بیشتر ساعات روز را در محیط های بسته سپری می کنیم و اقدامات زیر بخش بزرگی از مشکل آلودگی هوا را حل خواهد کرد:

1. استفاده از گیاهان تصفیه کننده در فضاهای بسته
2. استفاده از دستگاه های باکیفیت تصفیه هوا
3. تغذیه مناسب
4. کم کردن رفت و آمد در روز های آلوده
5. ترک دخانیات برای کاهش آلودگی محیط های بسته